Istnieje co najmniej osiem wersji pochodzenia nazwy miasta.

Najpopularniejsza legenda głosi, że przyszli mieszkańcy Kazania przed jego budową poszli do czarownika. Doradził im, by znaleźli miejsce, gdzie samoczynnie zacznie gotować się wkopany w ziemię kocioł z wodą. Takie miejsce znaleziono nad jeziorem Kaban, gdzie powstało nowe miasto.

Według innych wersji nazwa miasta pochodzi od miejscowego krajobrazu przypominającego kocioł.

Historia miasta liczy już ponad tysiąc lat - za datę założenia Kazania uznaje się rok 1005. Jest to powód do szczególnej dumy jego mieszkańców.

W 1552 roku wojska cara Iwana Groźnego zajęły Kazań i zniszczyły większą część budowli, wysiedlając mieszkańców nad brzeg jeziora Kaban. W Moskwie z okazji zwycięstwa został wybudowany Sobór Wasyla Błogosławionego - jeden z najsłynniejszych pomników rosyjskiej architektury.

1. ©Sputnik/Maksim Bogodvid/Widok na Sobór Pietropawłowski (na pierwszym planie), Wieżę Spasską kazańskiego Kremla (w centrum) i meczet Kul Szarif
2. ©Sputnik/Maksim Bogodvid/Meczet Apanajewski (Bajski) - pomnik tatarskiej architektury sakralnej z drugiej połowy XIX wieku
3. ©Sputnik/Roman Kruchinin/Centrum Rodziny "Kazan"
4. ©Sputnik/Roman Kruchinin/Widok na meczet Kul Szarif, Wieżę Spasską kazańskiego Kremla i Sobór Pietropawłowski (od lewej do prawej) w Kazaniu
5. ©Sputnik/Maksim Bogodvid/Pałac prezydenta Republiki Tatarstanu w Kazaniu
6. ©Sputnik/Maksim Bogodvid/Muzeum Narodowe Republiki Tatarstanu

W XVIII wieku miasto stało się ośrodkiem edukacyjnym i kulturalnym Powołża, a w XIX wieku uzyskało status dużego ośrodka naukowego.

W 2005 roku w mieście odbyły się zakrojone na dużą skalę obchody 1000. rocznicy jego założenia. Z tej okazji zostały zbudowane kazańskie metro, most Milenium oraz szereg innych obiektów.

W 2013 roku w Kazaniu odbyła się letnia Uniwersjada - najbardziej masowa pod względem liczby uczestników i nagród sportowych: na zawody przyjechało 11 759 sportowców ze 162 państw, którzy walczyli o 351 kompletów medali w 27 dyscyplinach sportowych.

Kreml Kazański to nie tylko symbol miasta, lecz również cały zespół pomników architektonicznych, historycznych i archeologicznych opowiadający o wielowiekowej historii miasta. Można tu znaleźć pozostałości po pierwszym (XII–XIII ww.), drugim (XIV–XV ww) i trzecim (XV–XVI ww) grodzie oraz kreml z białego kamienia.

Zespół znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO.

Na terenie kazańskiego Kremla znajduje się siedmiopoziomowa wieża strażnicza Sujumbike. Obok znanej na całym świecie wieży w Pizie należy do krzywych wież, gdyż jest znacznie nachylona w kierunku północnego wschodu. Ostatnie odnotowane odchylenie jej iglicy od pionu wynosiło 1,98 m.

Dokładna data wzniesienia wieży nie jest znana, tak samo jak historia jej powstania.

W kazańskim Kremlu można zobaczyć jedną z największych wież w Europie - Kul Szarif. Jest to odbudowana kopia historycznego meczetu zniszczonego w XVI wieku podczas szturmu miasta. Wówczas Kul Szarif pełniła także funkcję oświatowego ośrodka religijnego i naukowego Średniego Powołża.

Kopuła Kul Szarif jest udekorowana w stylu czapki kazańskiej - złotego wieńca chanów tatarskich wykonanego w połowie XVI wieku po zdobyciu Kazania.

Meczet został odbudowany z okazji tysiącletniego jubileuszu miasta obchodzonego w 2005 roku. Budowa w większości była finansowana z datków mieszkańców miasta. Według różnych danych odbudowę meczetu wsparło ponad 40 tys. obywateli.

1. ©Sputnik/Maksim Bogodvid/Chłopak przygląda się makiecie meczetu Kul Szarif w muzeum-rezerwacie kazański Kreml w Kazaniu
2. ©Sputnik/Konstantin Chalabov/Meczet Kul Szarif w Kazaniu
3. ©Sputnik/Maksim Bogodvid/Największy na świecie drukowany Koran o wadze 800 kg wykonany przez włoskich mistrzów specjalnie dla Tatarstanu
4. ©Sputnik/Maksim Bogodvid/Interaktywny Koran w meczecie Kul Szarif w muzeum-rezerwacie kazański Kreml w Kazaniu

W 1726 roku na miejscu drewnianej cerkwi został zbudowany Sobór Pietropawłowski. Zgodnie z legendą świątynia powstała dzięki wysiłkom kazańskiego kupca i właściciela manufaktury sukienniczej. Kilka lat wcześniej w jego domu zatrzymał się car Piotr I i obchodził tam swoje 50. urodziny. Z okazji tego wydarzenia został wybudowany sobór.

Gotową świątynię bogato ozdobioną płaskorzeźbami ludzie nazwali kamiennymi wiszącymi ogrodami Kazania. Budynek przeżył kilka pożarów i był wielokrotnie konserwowany i przebudowywany. Na szczęście kapłanom udało się zachować jego najważniejszą ozdobę - 25-metrowy, dziewięciopoziomowy rzeźbiony ikonostas, oraz kilka ważnych ikon.

Współczesną atrakcją Kazania jest Pałac Rolników, w którym mieści się siedziba Ministerstwa Rolnictwa i Żywności. Budynek znajduje się niedaleko kazańskiego Kremla.

1. ©Sputnik/Roman Kruchinin/Pałac Rolników w Kazaniu
2. ©Sputnik/Maksim Bogodvid/Sobór Pietropawłowski w Kazaniu
3. ©Sputnik/Maksim Bogodvid/Centrum Rodziny "Kazan"
4. ©Sputnik/Maksim Bogodvid/Świątynia Wszystkich Religii

Nie mniej interesujące jest Centrum Rodziny "Kazan", którego kształt nawiązuje do jednej z legend o pochodzeniu nazwy miasta. Poza tym ten miedziany kocioł symbolizuje obfitość i płodność.

Ciekawe, że szala tego niezwykłego urzędu stanu cywilnego jest ozdobiona metalową płaskorzeźbą ze skrzydlatymi lampartami i smokami, a na górze na wysokości 32 m do dyspozycji odwiedzających jest otwarty plac widokowy, z którego rozciąga się imponujący widok na miasto.

Na obrzeżu miasta w miejscowości Staroje Arakczyno można zobaczyć niezwykłą budowlę - Świątynię Wszystkich Religii znaną również jako Międzynarodowe Centrum Kulturalne Jedności Duchowej. Zespół architektoniczny łączy symbole cerkwi prawosławnej, meczetu muzułmańskiego, synagogi żydowskiej i pagody. W świątyni jednak nie odprawia się mszy i obrzędów, gdyż autor zaplanował ją jako symbol jedności religii, kultur i cywilizacji.

29 września 2012 roku ogłoszono, że Kazań będzie miastem organizatorem Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej FIFA 2018.

Kazań Arena - czteropoziomowy stadion mieszczący około 45 tys. widzów - został zbudowany przed Uniwersjadą w 2013 roku. Jest to pierwsze boisko piłkarskie w Rosji zbudowane na Mundial. Z lotu ptaka przypomina lilię wodną.

Odbyły się tam ceremonie otwarcia i zamknięcia Uniwersjady oraz główne zawody, a dwa lata później, w 2015 roku - Mistrzostwa Świata w Pływaniu. Wówczas ze stadionu usunięto boisko piłkarskie i na jego miejscu umieszczono dwa ogromne baseny. Po zawodach stadion Kazań Arena znów zamienił się w przestrzeń piłkarską: w pierwszym meczu kazański Rubin spotkał się z moskiewskim klubem Lokomotiw.

W 2017 roku na stadionie odbyła się seria meczy fazy grupowej Pucharu Konfederacji FIFA 2017. Poza tym arena przyjęła pierwszy półfinał turnieju, w którym zmierzyły się drużyny Portugalii i Chile.

Oprócz meczy piłkarskich i imprez sportowych na stadionie Kazań Arena odbywają się różne koncerty i inne imprezy kulturalne.

Samolotem: 26 km od miasta znajduje się jeden z największych rosyjskich międzynarodowych portów lotniczych Kazań, który przyjmuje samoloty z kilku państw Europy i obsługuje duże linie lotnicze.

Pociągiem: w mieście są dwa dworce - Północny i Centralny - obsługujące najważniejsze kierunki w całej Rosji. Czas podróży z Moskwy wynosi 12,5 godzin, z Petersburga - niecałe 24 godziny.

Autobusem: do Kazania można dotrzeć z Moskwy (15 godzin) i Petersburga (ponad 24 godziny).