Pierwsze wzmianki o osadzie Carycyn, położonej na terytorium współczesnego Wołgogradu, pochodzą z 1589 roku. Miasto zostało tak nazwane na cześć rzeki Carycy, wpadającej do Wołgi.

Na początku XX wieku w Carycynie działało już ponad 230 fabryk i zakładów. W ten sposób z tranzytowego miasteczka handlowego stopniowo zmieniał się w centrum przemysłowe z dużą liczbą przedsiębiorstw przemysłowych, jakim pod zmienioną już nazwą pozostaje do dziś.

Od lipca 1942 roku do lutego 1943 na przedpolach i w samym mieście toczyła się jedna z najważniejszych bitew II wojny światowej, przełomowa dla całego świata.

1. ©Sputnik/Zelma/Bitwa pod Stalingradem. Szturm domu. Listopad 1942
2. ©Sputnik/Natalya/Żołnierze Armii Czerwonej walczą na ulicach Stalingradu
3. ©Sputnik/Zelma/Sierżant Paweł Goldberg, dowódca plutonu karabinów maszynowych 241. Pułku strzeleckiego 95. Dywizji strzeleckiej w czasie bitwy pod Stalingradem
4. ©Sputnik/Alexander Mokletsov/Bitwa o Stalingrad. Jeden z zestrzelonych samolotów hitlerowskich na ruinach miasta
5. ©Sputnik/Stalingrad w ogniu. Wielka Wojna Ojczyźniana (1941-1945)

Bitwa pod Stalingradem, która jest uważana za największą bitwę lądową w historii ludzkości, toczyła się przez 200 dni. Liczba zabitych, rannych, zaginionych i wziętych do niewoli wyniosła po stronie niemieckiej ok. 1,5 mln osób – była to około jedna czwarta niemieckich wojsk, walczących na froncie radzieckim. Straty Armii Czerwonej były porównywalne. W wyniku zaciekłych walk miasto zostało doszczętnie zniszczone.

Po wojnie Wołgograd został odbudowany i zaludniony na nowo, jednak zachował liniowy system zabudowy. Oprócz tego z części przybrzeżnej usunięto budynki przemysłowe i magazyny, które odcinały dzielnice mieszkalne od rzeki.

Kompleks memorialny i monument Matka Ojczyzna Wzywa! na najwyższym wzniesieniu miasta - Kurhanie Mamaja, gdzie w czasie Bitwy pod Stalingradem toczyły się najkrwawsze walki. Główna atrakcja Wołgogradu jest widoczna z każdego krańca miasta, całkowita wysokość posągu wynosi 85 metrów.

Wstępne prace nad konstrukcją monumentu rozpoczęły się w maju 1959 roku. Zespołem rzeźbiarzy i architektów kierował Jewgienij Wuczeticz. W kompleksie memorialnym znajdują się sala wystawowa, cmentarz wojskowy i Cerkiew Wszystkich Świętych. 200 schodów – czyli tyle, ile dni toczyła się Bitwa pod Stalingradem – prowadzi od podnóża Kurhanu Mamaja do jego głównego pomnika.

1. ©Sputnik/Kirill Braga/Kwiaty złożone w kompleksie memorialnym na Kurhanie Mamaja w Wołgogradzie w czasie obchodów Dnia Zwycięstwa
2. ©Sputnik/Evgenya Novozhenina/Eksponaty ekspozycji multimedialnej, poświęconej 72. rocznicy zwycięstwa w Bitwie pod Stalingradem, w Muzeum -Panoramie Bitwy Stalingradzkiej w Wołgogradzie
3. ©Sputnik/Evgenya Novozhenina/Makieta miasta Stalingradu (Wołgogradu) w Muzeum-Panoramie Bitwy Stalingradzkiej na ekspozycji multimedialnej poświęconej 72. rocznicy zwycięstwa w bitwie pod Stalingradem
4. ©Sputnik/Kirill Braga/Kwiaty złożone w Sali Chwały Wojskowej na Kurhanie Mamajewa w czasie obchodów 70. rocznicy zwycięstwa wojsk radzieckich w Bitwie pod Stalingradem
5. ©Sputnik/Evgenya Novozhenina/Warta honorowa w czasie uroczystych obchodów 72. rocznicy pogromu faszystowskich wojsk Niemiec przez Armię Czerwoną, które odbywają się na terytorium kompleksu memorialnego na Kurhanie Mamaja w Wołgogradzie

Muzeum-panorama Bitwy Stalingradzkiej, które mieści się w centrum miasta nad Wołgą, opowiada o przełomowej bitwie pod Stalingradem w trakcie II wojny światowej. Kompleks składa się z muzeum-panoramy, zniszczonego budynku młynu (jedynego, który ocalał w tej części miasta) i wystawy sprzętu wojskowego pod odkrytym niebem.

Panorama Bitwy Stalingradzkiej to największy obraz w Rosji o powierzchni około 2 tys. metrów kwadratowych, który opowiada o końcowym etapie Bitwy pod Stalingradem - operacji "Pierścień", przeprowadzonej 26 stycznia 1943 roku. W muzeum można również zobaczyć egzemplarze broni, mapy, medale, odzież, zdjęcia i atrybuty wojskowe, które zachowały się do naszych czasów.

1. ©Sputnik/Alexey Filippov/Muzeum-panorama Bitwy Stalingradzkiej (po lewej) i budynek młynu parowego, zniszczonego podczas bitwy pod Stalingradem w czasie Wielkiej Wojny Ojczyźnianej (w centrum) w Wołgogradzie
2 - 3. ©Sputnik/Alexey Filippov/Sergey Mamontov/Muzeum-panorama Bitwy Stalingradzkiej w Wołgogradzie

Jedną z atrakcji Wołgogradu jest niezwykła linia szybkich tramwajów, zbudowana częściowo na wzór metra. Większość stacji znajduje się na powierzchni ziemi, jednak sześć przystanków w centrum mieści się pod ziemią.

Spacer po centrum miasta również przyniesie pozytywne wrażenia. W Wołgogradzie jest bardzo dużo parków i skwerów, pomników oraz kompozycji rzeźbiarskich, otoczonych przez stalinowską architekturę.

1. ©Sputnik/Kirill Braga/Szybki tramwaj na podziemnej stacji "Jełyszanka" w Wołgogradzie
2. ©Sputnik/Vladimir Fedorenko/Wołżańska Elektownia Wodna pod Wołgogradem

Jeśli goście miasta znajdą czas i chęci, mogą obejrzeć jezioro zaporowe, powstałe po wybudowaniu Wołżańskiej Elektrowni Wodnej. Elektrownia otwarta w 1961 roku do dziś poraża swoimi rozmiarami i pozostaje największą elektrownią wodną w europejskiej części Rosji. A w przeciwległej części miasta – niedaleko miejsca, w którym rozpoczyna się Kanał Wołga–Don, stoi inny rekordzista – pomnik Włodzimierza Lenina, który trafił do Księgi Rekordów Guinnessa jako największy na świecie monument postaci historycznej.

W 2018 roku w Wołgogradzie odbędą się cztery mecze fazy grupowej MŚ w Piłce Nożnej 2018. Nowy stadion mieści się u podnóża kompleksu memorialnego na Kurhanie Mamajewa.

Jest to pierwszy w Rosji stadion, w którym wykorzystano konstrukcje wantowe. Kompleks z zadaszonymi trybunami i naturalną, podgrzewaną nawierzchnią boiska może pomieścić ok. 45 tys. widzów.

Jak poinformowali architekci, fasada stadionu będzie przypominała salwę artyleryjską na cześć Wielkiego Zwycięstwa, a nazwa areny - "Pobieda" (po polsku Zwycięstwo - red.) - jest odzwierciedleniem historii miasta.

Samolotem: codziennie na lotnisku w Wołgogradzie ląduje kilka samolotów z Moskwy. Oprócz tego realizowane są bezpośrednie, regularne loty do Sankt Petersburga i Jekaterynburga.

Pociągiem: na dworcu kolejowym Wołgograd-1 zatrzymują się pociągi z Moskwy, Petersburga, Rostowa nad Donem, Jekaterynburga i wielu innych miast. Podróży pociągiem nie da się jednak nazwać optymalną – jest ona bardzo długa. Pociąg z Moskwy do Wołgogradu jedzie np. około 20 godzin, a z Sankt Petersburga – ponad dobę.